1- Gramer (dilbilgisi):
Basit formüllerle dili doğru kullanma veya basitçe aktarılan dili doğru anlamaya yarar. (Özne/Yüklem vs.)
2- Dilbilimi:
Yok lan, o kadar da basit değil. Bu çok daha derin ayrıntılı falan bir şey. Basit olana klasik gramer veya geleneksel okul grameri diyelim. Geri kalanını 200'e falan bölelim. (Dil ile ilgili binlerce alan dil bilimi çatısı altında toplandı)
3- Fonoloji (ses bilimi):
Ses çok önemli ses. Bunlar (kelimeler) sonuçta tek bir heceden türediler. Heceleri önemsiyelim. Her şeyin anahtarı heceler.
4- Morfoloji (değişebilen/dönüşebilen) parça bilimi):
Yemişim sesini hecesini. Önemli olan anlamı ifade eden en küçük parçadır. Bu her zaman hecenin kendisi olmak zorunda değil. Hem kök dediğin nedir ki önemli olan sonra neye dönüştüğüdür. Küçük parçalar birleşince/değişince anlam ortaya çıkar veya değişir.
5- Semantik (anlam bilim):
Tamam siz doğru diyorsunuz. Da ifade edilen doğru mu? Ele aldığınız malzeme yanlışsa yanlıştır. Dilbiliminin alanı doğrular olmalıdır.
6- Pragmatik (eylem bilim):
Sokayım sizin felsefenize. Yok anlammış, yok doğruymuş, yok parçacıkmış, yok tek nefesli heceymiş. Önemli olan işe yarıyor mu yoksa yaramıyor mu? Haticeye değil Neticeye bakın.
7- Semiotik (gösterge bilim):
Beyler hepiniz doğru söylüyorsunuz ancak atladığınız bir şey var. Bu anlam ifade eden şeyleri sonuçta insanlar kullanıyor. Asıl anlamı, geçmişteki anlamı, olası anlamı vs. gibi şeylerle vakit harcamayalım. İnsanlar bu kelimelere, nesnelere, seslere, sembollere vs neden anlam veriyor? Niye ifade yüklüyorlar mühim olan bu değil mi?
Sonuç:
Yukarıdakiler en temelde olanlar. Her birine belki 100'lerce alt alan eklendi. Ancak tümünü kapsayan hatta Dilbiliminin de dışına çıkıp tıptan teknolojiye, kamu yönetiminden endüstriye, edebiyattan tarihe, sanattan barbarlığa, askeriyeden ibadethanelere, modadan çatal bıçak takımına kadar kapsayan; gözün gördüğü kulağın duyduğu, burnun kokusunu aldığı, elin dokunduğu, popunuzun hissettiği dona, bağırsaklarımızdaki rahatlatan cırcır türevlerine kadar kapsayan: Semiotik oldu.
